به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه» از تهران، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در حسینیه هدایت تهران، اظهار داشت: یک مطلب مهمی اهل دل، اهل خدا، اهل سلوک و به قول قرآن مجید آنهایی که پروردگار عالم برایشان نور قرار داده «وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً» (انعام، 122) دربارۀ عالم هستی دارند و با دقت عقلی و فکری و عرفانی می توان آن حرف را باور کرد و آن این است که می گویند: همۀ هستی تجلی اسما و صفات پروردگار است، از کوچک ترین ذره تا بزرگ ترین موجود، هر چه که هست اگر مورد دقت قرار گیرد در او علم خدا، عدل خدا، لطف خدا، رحمت خدا، ارادۀ خدا و فعل خدا را می توان دید.

کل هستی با همۀ موجوداتش جلوۀ اسما و صفات خدای متعال

وی با طرح پرسشی مبنی بر اینکه اگر تجلی این اسما و صفات نبود، پس این موجود چگونه به وجود آمده؟ گفت: یک موجودی که همۀ وجود و هویتش عالمانه، حکیمانه، سراسر نظم، لطف و رحمت است؛ به غیر از اینها به وجود نیامده چرا که همۀ هویتش که نشان دهندۀ علم، رحمت، کرم، عدل، لطف و احسان است، قابل انکار نیست. یقیناً کل هستی با همۀ موجوداتش جلوۀ اسما و صفات یک نفر است، در خودش بی نهایت و در موجودات در حدود وجودشان است. مطلب آنان هم قابل تماشاست و راهی برای انکار ندارد و همچنین در اندیشه آنان بهترین تعریف دربارۀ عالم هستی این است که هستی تجلی است.

کل موجودات یک حدود و سعۀ وجودی دارند

استاد حوزه علمیه ادامه داد: نکته دیگر اینکه کل موجودات یک حدود و سعۀ وجودی دارند، این حدود و سعۀ وجودی هم بر اساس همان علم، اراده و حکمت است؛ اگر تفاوتی در حدود وجود موجودات و سعۀ وجودشان نباشد، همۀ انواع یکی بودند بدون اینکه با هم فرق داشته باشند، آن وقت همۀ انسان ها یکی بودند. همۀ انسان ها اگر یکی بودند و یک نوع خواسته در انسان ها بود بر اساس تقاضای خلقتشان، همه می خواستند بنا، عطار، راننده یا بی سواد باشند.

اختلاف در حدود وجود موجودات حتی در زبان و رنگ از نشانه های خداست

وی اظهار کرد: قرآن مجید اختلاف در حدود وجود موجودات را حتی در زبان و در رنگ از نشانه های خدا می داند «وَ مِنْ آياتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَ أَلْوانِكُم» (روم، 22) شما فکر کنید این اختلاف حکیمانه نبود یعنی تفاوت حکیمانه همۀ ما انسان ها از زمان آدم تا قیامت نبود و همه یک شکل، یک رنگ، یک زبان، یک قد و یک ظرفیت بودیم. اگر بنا بود همۀ انواع تک باشند، ما فقط درخت سیب داشتیم و هیچ درخت دیگری نداشتیم، کرۀ زمین یک حیوان داشت و با تکثیر همان، انواع حیوانات دیگر نبودند و یک نوع بود؛ در این تفاوت خلقت و حدود مخلوقات کاملاً آدم توحید، علم، اراده و قدرت پروردگار عالم را تماشا می کند.

این مفسر قرآن افزود: نتیجۀ همۀ این واقعیات که به انسان برسد، زبان ایراد و اشکالش بسته می شود، چون می بیند حریم مقدس او و پیشگاه مقدس او اصلاً جای ایراد ندارد؛ لذا شما همۀ انبیا و ائمه(ع) و اولیای الهی را از نظر حال، تسلیم پروردگار می بینید، یعنی راجع به نوع خلقتش، تفاوت در مخلوقاتش، تفاوت در سعۀ وجود موجوداتش، تمام عمر ساکت بودند و یکی از آنها چرا نگفت. آنان با چشمی که نگاه می کردند، در وجود هر موجودی اسمای فعلی و صفات فعلی وجود مقدس او را می دیدند و می گفتند همه مملوک یک مالک هستند و مالک عالم می دانسته چگونه خلق کند، در چه جایگاهی قرارشان بدهد و چگونه اداره شان کند. امام روز عاشورا با همین چشم همه چیز را نگاه کرد که گفت: «رضی بقضائک»، یعنی اصلاً کار تو جای ایراد ندارد؛ این عین ایمان و توحید است. اگر او لطف کند و ما دارای چنین چشم و نگاهی شویم همۀ خلقت تجلی اوست.

عده ای از انسان ها نمی توانند نور خودشان را نابود و ریشه کن کنند

استاد انصاریان با بیان اینکه تجلی یعنی نور و روشنایی و موجودات عالم غیر از انسان از این مسئله استثنا هستند، تصریح کرد: موجودات عالم اصلاً نور وجود خودشان را در حجاب نمی برند، از اول نور و جلوه هستند تا وقتی از دنیا بیرون می روند، فقط یک عده ای از انسان ها هستند که نور خودشان را نمی توانند نابود و ریشه کن کنند، لذا در جهنم که می روند بر اساس آن نور حرف می زنند.

وی با اشاره به اینکه کل خلقت که یکی از آنها هم ما انسان ها هستیم، تجلی اسما و صفات اوست؛ خاطرنشان کرد: به اندازۀ سعۀ وجودی خودمان تجلی اوییم، ولی ما می توانیم یک پرده بین خود و خدا بیاندازیم که پشت این پردۀ تاریک هر بازیگری را داشته باشیم. همین پرده را که با توبه کنار بزنیم و دوباره نور ظهور کند، دیگر ما بازیگری نداریم، دیگر قاتل نیستیم، می آییم و ناصر می شویم.

پیامبر(ص) در این عالم از نظر سعه و گستردگی وجود بی نظیر بود

وی در پاسخ به اینکه وجود چه کسی در این عالم از نظر سعه و گستردگی بی نظیر بوده؟ گفت: خداوند متعال بنا به حکمت خودش چه وجودی را آنچنان با سعه قرار داده که تمام عالم هستی پیش سعۀ وجودی او یک نقطه است. به بدن نباید سعۀ وجودی داد، مثلاً باید بدن اندازۀ یک استان یا اندازۀ یک ستاره یا کرۀ ماه بود؛ اما این خیلی عجیب است که پروردگار بالاترین سعۀ وجودی را که آفرینش در برابرش یک نقطه هست، در یک بدن جا داده است. این که چطور جایش داده نمی دانم، شما اقیانوس کبیر را می توانید داخل یک لیوان جای دهید؟ نمی شود، از نظر قواعد مادی این امکان وجود ندارد. خداوند چیزی که به نظر ما امکان تحقق ندارد، تحقق داد.

خداوند در چارچوب هیچ قانونی حبس نیست

استاد انصاریان افزود: نمی شود یک موجود زنده، حتی یک نبات، یک گیاه یا انسان بدون نر و ماده به وجود بیاید، اما در مسیر خلقت انسان، عیسی(ع) را هم بدون داشتن پدر به وجود آورد. ما در دعای کمیل می خوانیم، «فانک فعال لما تشاء» هر کاری بخواهید کنید می توانید، یعنی شما در چهارچوب هیچ قانونی حبس نیستید، قانون این است که یک مولودی باید دو طرف داشته باشد، نر و ماده؛ ولی شما حبس در این قانون نیستید، اگر بخواهید یک موجودی را با یک طرف به وجود بیاورید، می آورید. تمام زنده ها و تمام نباتات اولشان بدون دو طرف به وجود آمده، اگر این نباشد که کل نباتات و گیاهان باید ازلی باشند که نبودند، اولیه آنها را بدون نر و ماده به وجود آورد. دانۀ سیب، گردو، بادام، گوسفند در ابتدا نر و ماده نداشتند، اما خداوند آنها را به وجود آورد.

انسان تجلی است، اما تجلی تام نیست

مترجم و پژوهشگر قرآنی با بیان اینکه انسان تجلی است، اما تجلی تام نیست، گفت: ما انسانها تجلی هستیم، اما تجلی تام نیستیم، وجود مقدس پیامبر(ص) تجلی کامل اسما و صفات است و بعضی از این اسما و صفات را در قرآن با صیغۀ مبالغه گفته، یعنی در آن حد نهایی جلوه است. «حَرِيصٌ عَلَيْكُم» (توبه، 128) پیغمبر من نسبت به شما در نهایت طمع و حرص است که نگذارد شما جهنمی شوید. حرصی که او می زند در این مرحله غیر از حرص شماست، شما حرص پول دارید، حرص صندلی دارید، بعضی ها حرص شهوت دارید؛ ولی او «حَرِيصٌ عَلَيْكُم» به شدت در نهایت حرص است که نگذارد شما گمراه شوید.

نسبت به اهل بیت(ع) نلغزید

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه پیامبر تجلی تام اسما و صفات است، او که از دنیا رفت ـ بیست و هشت صفر ـ آیا بعد از او چنان سعۀ وجودی که او را تجلی تام اسما و صفات قرار بدهد بود؟ گفت: در روایتی از پیامبر آمده «انا و علیٌ من نورٍ واحد»، «انا و علی من شجرة واحده»، نسبت به ائمه و اهل بیت(ع) نلغزیم. «حسینٌ منی و انا من حسین» یعنی بعد از من این دوازده نفر با مادرشان تجلی جامع اسما و صفات حق هستند.

وی افزود: پیغمبر و اهل بیت(ع) ولایت کلیۀ مطلقۀ الهیه دارند، همه در سعۀ وجود یکی هستند «کلهم من نورٍ واحد» یا «کلنا من نورٍ واحد» این یک بخش و یک نور ولی در چهارده چراغ یک نور است، به عبارت دیگر یک سعۀ وجودی ولی در چهارده مرتبه است.

شیعیان از اضافه گِل ائمه خلق شدند

مبلغ عرصه بین الملل در پاسخ به پرسشی که دیگر کجا پروردگار تجلی کرده است؟ اظهار کرد: این نوع از تجلی در طول تجلی او به پیغمبر و ائمه است نه در عرض، در «اصول کافی» و روایات مختلف آمده، پروردگار با اسما و صفاتش در طول ماست و بعد از اینها جای دیگر خبری نیست، یقین بدانید بعد از ما پروردگار با اسما و صفاتش در حد وجودی آنها و سعۀ ظرفیتی آنها در شیعیان ما تجلی کرده است. امام صادق(ع) می فرمایند: «شیعتنا منا خلقوا من فاضل طینتنا» وقتی خدا ما چهارده نفر را خلق کرد، «خلقوا من فاضل طینتنا» از اضافۀ گِل ما شیعیان را خلق کرد، «و عُجنوا بماء ولایتنا» آن خاک اضافی را که می خواست گِل کند با آب ولایت ما گِل کرد و شیعه را ساخت.

شیعیان هر چه را نگاه می کنند با کمک نور خدا نگاه می کنند

وی خاطرنشان کرد: صدوق(ره) در عصر غیبت صغری یعنی هزار و دویست سال پیش از امام رضا(ع) نقل می کند: «قال الرضا علیه السلام شیعتنا ینظرون بنور الله» شیعیان ما هر چه را نگاه می کنند با کمک نور خدا نگاه می کنند؛ لذا اهل توحید درست، اهل نبوت، اهل امامت و اهل عزاداری هستند، چون با نور خدا نگاه کردند و یافته اند و پذیرفتند.

انتهای پیام   313/17